Profesjonalnie przeprowadzone leczenie ortodontyczne pozwala wyeliminować wady zgryzu. Efektem jest piękny, zdrowy uśmiech. Zdjęcie aparatu stałego nie oznacza jednak pełnego sukcesu. Zęby mają tendencję do powrotu na swoje pierwotne miejsca. Z tego względu istotną częścią leczenia ortodontycznego jest retencja. Jej celem jest stabilizacja skorygowanego zgryzu. Jeżeli czeka Cię leczenie ortodontyczne, dowiedz się więcej o retencji.

Czym jest retencja?

Retencja to etap stabilizacji uzyskanych w czasie leczenia ortodontycznego efektów. Większość pacjentów trafiających do gabinetów ortodontycznych nabyła wady zgryzu wraz z dorastaniem. Wyeliminowanie szkodliwych nawyków i przeprowadzenie leczenia ortodontycznego nie gwarantują, że problemy, z którymi pacjent zgłosił się do ortodonty, po pewnym czasie nie powrócą. Właśnie dlatego tak ważna jest retencja.

Zdjęcie stałego aparatu ortodontycznego oznacza dla pacjenta tyle, że w dalszym ciągu musi on stosować się do zaleceń lekarza i korzystać z aparatu retencyjnego.

Dlaczego retencja ortodontyczna jest ważna?

Retencja ortodontyczna ma na celu utrwalić uzyskane efekty. W tym celu pacjent otrzymuje aparat retencyjny (retainer), który użytkuje zgodnie z zaleceniami lekarza. Jeżeli pacjent zrezygnuje z tego etapu leczenia, musi spodziewać się, że po pewnym czasie wada powróci i konieczne będzie powtórzenie terapii. Aby do tego nie dopuścić, korzysta się właśnie z aparatów retencyjnych.

Etap retencji ortodontycznej może obejmować każdego pacjenta, niezależnie od wieku. Aparat retencyjny stosują dzieci, młodzież i dorośli.

Jakie są rodzaje aparatów retencyjnych?

Aparaty retencyjne można podzielić, biorąc pod uwagę m.in. materiał, z którego zostały wykonane, i zasięg obejmowanego przez nie łuku. W gabinetach ortodontycznych stosuje się aparaty retencyjne zarówno ruchome (zdejmowane), jak i stałe. Pacjenci, którzy są po zdjęciu aparatu ortodontycznego, mogą otrzymać zalecenie noszenia:

  • płytek Havleya. To akrylowy, ruchomy aparat ortodontyczny. Najczęściej pacjenci korzystają z niego nocą. Zaletą płytek Havleya jest możliwość „dogryzienia się” zębów;
  • płytek termoformowalnych. To kolejny aparat ruchomy – tzw. szyna retencyjna. Aparat ten obejmuje wszystkie zęby i jest transparentny, dzięki czemu prawie niewidoczny. To powoduje, że szyna retencyjna jest bardzo popularna wśród pacjentów, choć ma też swoje wady – szybko się zużywa i nie można jej wyparzać (ulegnie deformacji);
  • stałego aparatu retencyjnego. To specjalny drut, który ortodonta przykleja po wewnętrznej stronie zębów. Mimo że rozwiązanie to jest bardzo wygodne, to znacznie utrudnia codzienną pielęgnację zębów.

Aparat retencyjny wybiera ortodonta prowadzący leczenie ortodontyczne. Przy podejmowaniu decyzji bierze on pod uwagę m.in. wiek pacjenta i rodzaj wady zgryzu.

Ile trwa retencja ortodontyczna?

Zdjęcie aparatu ortodontycznego to moment, w którym rozpoczyna się retencja ortodontyczna. Jej długość zależy od wielu czynników. Przykładowo u dzieci okres ten jest bardzo krótki, a czasem w ogóle nie występuje. U dorosłych pacjentów jest inaczej – retencja zębów może trwać kilka lat lub nawet całe życie. Każda osoba rozpoczynająca leczenie ortodontyczne powinna być świadoma tego, że może znaleźć się w gronie pacjentów, którzy do końca życia będą korzystać ze stałego aparatu retencyjnego.

Czas korzystania z aparatu retencyjnego nie jest ściśle określony. Ortodonta udziela zaleceń pacjentowi na podstawie przeprowadzonych badań kontrolnych. Najczęściej z początku pacjent użytkuje aparat przez całą dobę, a następnie już tylko w dzień lub zakłada go na noc.

Jak dbać o aparat retencyjny?

Każdy aparat ortodontyczny musi być utrzymywany w czystości. Ruchome retainery należy zatem systematycznie czyścić. Sposób czyszczenia powinien uwzględniać materiał, z którego aparat został wykonany. Wspomniana już szyna retencyjna nie może mieć styczności z wysoką temperaturą. Informacji o czyszczeniu aparatu również powinien udzielić lekarz.

Szczególną skrupulatnością muszą wykazać się pacjenci, którym założono stały aparat retencyjny. Cieniutki drucik utrudnia czyszczenie zębów. Dlatego też ta grupa pacjentów powinna w dalszym ciągu korzystać z zestawu akcesoriów ortodontycznych, czyli specjalnych szczoteczek ortodontycznych, szczoteczki do przestrzeni międzyzębowych i nici dentystycznych.

Dowiedz się więcej na temat leczenia ortodontycznego: