Zęby mądrości, czyli ósemki, to temat często pojawiający się w kontekście leczenia ortodontycznego. Czy trzeba usuwać ósemki do aparatu ortodontycznego? Nie zawsze jest to konieczność. Ostateczna decyzja należy do lekarza. Dziś większość ortodontów proponuje leczenie bezekstrakcyjne – zęby są usuwane tylko wówczas, gdy jest to niezbędne.
Aparat bez wyrywania zębów – czy to możliwe?
„Czy do aparatu trzeba usuwać zęby”? To jedno z wielu pytań, z którymi pacjenci przychodzą do gabinetów ortodontycznych. Dziś możliwe jest leczenie ortodontyczne bez usuwania zębów – głównie czwórek, piątek i ósemek – przed założeniem aparatu. Dotyczy to szczególnie niewielkich i nieskomplikowanych wad zgryzu. Wówczas aparat stały można założyć bez wyrywania zębów. Ortodonta wyznacza ścieżkę leczenia w taki sposób, aby ewentualna ekstrakcja była ostatecznością.
Rozwój ortodoncji sprawił, że usuwanie zębów przed założeniem aparatu w wielu przypadkach jest zbędne. Ortodonci doskonale znają przy tym obawy pacjentów. Jeżeli po wykonaniu niezbędnych zdjęć (np. pantomograficznego) i przeprowadzeniu badania nie ma wskazań do usunięcia ósemek, to zdrowe zęby nie są usuwane.
Wyrywanie zębów przed założeniem aparatu – kiedy jest konieczne?
Mimo że dzisiaj usuwanie zębów pod aparat nie jest standardem, to niestety może się zdarzyć, że nie obejdzie się bez ich ekstrakcji. Kiedy wyrywanie zębów przed założeniem aparatu jest konieczne? Dwie najczęściej występujące sytuacje to:
- zęby (najczęściej ósemki) są popsute i nie ma możliwości ich wyleczenia,
- należy wprowadzić zęby do łuku, ale nie ma na to miejsca.
O usunięciu zębów nie zawsze decyduje ortodonta. W każdym gabinecie ortodontycznych tok leczenia wygląda podobnie – pierwszym krokiem jest wyleczenie wszystkich ubytków. Z reguły przyszli pacjenci gabinetów ortodontycznych najpierw odwiedzają stomatologa. Z kolei ten po przeprowadzeniu badania może uznać, że zęba (lub zębów) nie da się uratować.
Usuwanie mocno popsutych zębów
Usuwanie zębów do aparatu – zwłaszcza ósemek – może być spowodowane ich złym stanem. Zepsute zęby mają wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, mogą m.in. wywoływać bóle głowy i zatok czy zapalenie gardła. Co więcej, próchnica może zaatakować sąsiadujące zęby. Trzeba jednocześnie pamiętać, że po założeniu aparatu ortodontycznego leczenie poszczególnych zębów jest mocno utrudnione.
Nawet u pacjentów, którzy bardzo dbają o higienę jamy ustnej, może pojawić się konieczność ekstrakcji zębów. Mowa tu o sytuacji, gdy były one wcześniej leczone, alenie przyniosło to oczekiwanych rezultatów i istnieje zagrożenie, że ząb wkrótce będzie trzeba ponownie leczyć. Wówczas wyrwanie zębów przed założeniem aparatu jest rekomendowanym rozwiązaniem. Ortodonta ma możliwości przesunięcia zębów i może tak zaplanować leczenie, że ostatecznie brak zęba nie będzie zauważalny.
Stopień wady zgryzu a usuwanie zębów
Czy trzeba usuwać ósemki do aparatu ortodontycznego, jeżeli w łuku zębowym brakuje miejsca na wprowadzenie tych, które znajdują się poza nim? Na to pytanie również nie ma jednej odpowiedzi, która obowiązywałaby w przypadku wszystkich pacjentów.
Zmiana diety w społeczeństwie spowodowała, że ósemki dziś są już zbędne w procesie żucia. Może się okazać, że usunięcie zębów mądrości pozwoli uratować przed ekstrakcją np. czwórki czy piątki. Jednocześnie miejsca będzie na tyle dużo, że możliwe będzie wprowadzenie do łuku wszystkich zębów.
Usuwanie zębów pod aparat nie musi być jednak konieczne nawet wówczas, gdy w łuku jest mało miejsca. Powodem są specjalne aparaty, za pomocą których możliwe jest rozszerzenie szczęki i wymuszenie w ten sposób przesunięcia określonych zębów.
Aparat ortodontyczny a ósemki
Usuwanie ósemek do aparatu nie jest regułą. Gdy jednak ortodonta podejmuje decyzję o ekstrakcji zębów, to często są to właśnie zęby mądrości. Dlaczego? Jest kilka powodów, dla których może zapaść decyzja o usunięciu ósemek. Do najważniejszych należy zaliczyć:
- zatrzymanie się ósemek lub wyrzynanie się ich w nieprawidłowej pozycji – wówczas pojawić może się ból i obrzęk, a to przesłanki do usunięcia zęba,
- pokrycie ósemek dziąsłem – jeżeli ząb jest częściowo pokryty dziąsłem, to jest bardziej narażony na próchnicę,
- zniszczone ósemki – zęby trzonowe są bardziej narażone na próchnicę, szybciej też się psują (jest to związane z ich specyficzną budową – mają zagłębienia).
O usunięciu ósemek (lub innych zębów) ortodonta może zdecydować również przy skomplikowanych wadach zgryzu – każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie.
Po jakim czasie od wyrwania zębów można założyć aparat?
Naturalnym jest, że usuwanie zębów pod aparat wywołuje u pacjentów dyskomfort – ekstrakcja zęba oznacza naruszenie tkanek znajdujących się wokół niego. To powoduje, że aparatu ortodontycznego nie zakłada się tuż po wizycie u chirurga, gdyż mogłoby to spotęgować ból. Kiedy więc jest dobry moment, aby zacząć leczenie ortodontyczne?Ortodonci zalecają, aby umówić się na założenie aparatu po upływie około 2 tygodni od usunięcia zęba (zębów). Wówczas rana po ekstrakcji powinna się już zagoić i szerokie otwarcie ust nie powinno powodować bólu. Ponieważ odczuwanie bólu jest jednak kwestią indywidualną, to pacjenci mogą do gabinetu ortodontycznego zgłosić się później.
Czy można usunąć zęby podczas noszenia aparatu?
Tak, usuwanie zębów jest możliwe w trakcie korzystania z aparatu ortodontycznego. Nie zawsze jest to jednak równoznaczne ze zdjęciem aparatu – czasem wystarczy usunąć zamek, aby chirurg mógł wykonać swoją pracę. Takie rozwiązanie oznacza niższe koszty i utrzymanie harmonogramu leczenia.
Wstrzymywanie się od usuwania zębów w celu założenia aparatu jest dziś standardem. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom często można tak opracować ścieżkę leczenia, aby uniknąć ingerencji chirurga. Ponieważ jednak leczenie nie zawsze musi przebiegać zgodnie z planem, musisz być przygotowany na ewentualną ekstrakcję zęba (zębów).
Chcesz cieszyć się prostym, ładnym uśmiechem? Jeżeli masz zdrowe zęby, nie musisz obawiać się, że ortodonta zdecyduje o usunięciu np. ósemek. Jest jednak tylko jedna droga, aby samemu się o tym przekonać – musisz umówić się na konsultację z ortodontą. Podczas wizyty w gabinecie ortodontycznym uzyskasz odpowiedź na pytanie, czy w Twoim przypadku będzie możliwy aparat bez wyrywania zębów.
Dowiedz się więcej na temat leczenia ortodontycznego: