Odpowiednio dobrany aparat ortodontyczny i właściwie przeprowadzone leczenie w tym zakresie nie tylko zapewnią nam prawidłowy zgryz, wyprostują zęby i przywrócą piękny uśmiech, ale także pozwolą zminimalizować ryzyko próchnicy oraz chorób przyzębia, a nawet zapobiegną zwyrodnieniom stawów skroniowo–żuchwowych. Jaki jednak aparat ortodontyczny będzie dla nas najlepszy? Jaki jego rodzaj wybrać dla dziecka, a jaki dla dorosłego? I wreszcie pytanie, które wiele osób nurtuje najbardziej – czy założenie aparatu i jego noszenie boli? Poniżej odpowiadamy na wszystkie tego rodzaju pytania. Zapraszamy do lektury!
Aparat ortodontyczny – czy to konieczność?
Odpowiedź jest prosta – tak! O ile chcemy, aby przeprowadzone leczenie ortodontyczne było skuteczne, nieinwazyjne i w najkrótszym możliwym czasie przyniosło rezultaty, jakich oczekujemy. Ważne jednak, aby starannie dobrać aparat nie tylko w zakresie korygowanej wady, ale i osobistych preferencji pacjenta. Czasem bowiem wykonywana praca lub wiek pacjenta będą miały wpływ na wybór konkretnego rozwiązania. W ten sposób jednak zyskamy pewność zarówno efektywnego leczenia ortodontycznego, jak i dobrego samopoczucia. Decyzja podjęta – będziemy nosić aparat. Spośród czego możemy wybierać?
Aparaty ortodontyczne – ruchome i stałe
Większość dostępnych obecnie na rynku aparatów ortodontycznych to nowoczesne rozwiązania, gwarantujące znakomite rezultaty leczenia. Jeśli skorzystamy z usług renomowanej kliniki ortodontycznej i poddamy się leczeniu u doświadczonego specjalisty, w zasadzie możemy być pewni, że polecony przez lekarza, a zgodny z naszymi preferencjami aparat, spełni wszystkie nasze oczekiwania. Czym różnią się pomiędzy sobą poszczególne rozwiązania? To przede wszystkim kwestia estetyki, techniki wykonania i zastosowanych materiałów. Zasadniczy podział rozróżnia tutaj jednak przede wszystkim aparaty stałe i ruchome, a zatem różniące się pomiędzy sobą możliwościami w zakresie samodzielnego zdejmowania i zakładania aparatu przez pacjenta.
Aparaty ruchome (wyjmowane) – w sam raz dla dzieci
Aparaty ortodontyczne ruchome (wyjmowane, czynnościowe) to rozwiązanie, które zdaje egzamin u młodszych dzieci, tj. przed ukończeniem 8 roku życia (czasem możliwe jest stosowanie tego rodzaju aparatów także u dzieci do 12 roku życia). Małym pacjentom najczęściej wciąż jeszcze wyrzynają się zęby stałe i w takim przypadku aparat ruchomy bywa dobrą opcją leczenia.
Aparat wyjmowany, który składa się najczęściej z akrylowej płyty, elementów wykonanych z drutu, a także z elementów dodatkowych, tj. śrub i sprężyn, ma za zadanie pobudzenie wzrostu części twarzowej czaszki w korzystnym kierunku. Podjęte w ten sposób leczenie umożliwia uzyskanie prawidłowego zgryzu i odpowiedniej ilości miejsca dla zębów, pomagając jednocześnie w zwalczaniu popularnych wśród dzieci, nieprawidłowych nawyków, jak obgryzanie paznokci, czy ssanie palca. Jeśli dziecko posiada także dysfunkcje związane z wymową lub prawidłowym oddychaniem, aparat ruchomy zdecydowanie przyczyni się do ich wyeliminowania.
O czym warto pamiętać, wybierając aparat ruchomy?
Przede wszystkim skuteczność leczenia w dużej mierze uzależniona jest tutaj od współpracy i zaangażowania małego pacjenta. Nieregularne noszenie aparatu i niestosowanie się do zaleceń lekarza ortodonty nie przyniesie rezultatów, jakich oczekujemy. Poza tym istotną informacją jest tutaj fakt, że do stosowania aparatów ruchomych nie ma w zasadzie żadnych przeciwwskazań. Aparaty dedykowane dzieciom często są kolorowe, a nawet zdobione postaciami z ulubionych bajek. Ich zakładanie nie wywołuje u najmłodszych żadnego bólu ani dyskomfortu. Taki aparat po prostu fajnie jest nosić!
Aparaty stałe – rozwiązanie dla młodszych i starszych pacjentów
Aparaty ortodontyczne stałe, jak sama nazwa wskazuje, zostają z pacjentami na nieco dłużej i to lekarz ortodonta zakłada, a następnie po przeprowadzonym leczeniu zdejmuje aparat ortodontyczny. Aparaty tego typu zakładamy na zęby stałe, zatem jest to propozycja dla starszych dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych. W zasadzie w kwestii wieku pacjenta nie ma tutaj żadnych dodatkowych warunków do spełnienia. Zakładanie aparatu może wywołać pewien dyskomfort. Podobnie będzie przez pierwsze tygodnie użytkowania aparatu – organizm musi się po prostu przyzwyczaić do nowej sytuacji. Później wszystko wraca do normy.
Standardowo aparat stały składa się z:
- przyklejanych do zębów zamków,
- pierścieni,
- łuków ortodontycznych (sprężystych drucików),
- ligatur, czyli gumek utrzymujących łuk ortodontyczny w zamkach.
- Aparaty stałe:
- działają 24 godziny na dobę,
- działają szybko, skutecznie, bezboleśnie i precyzyjnie,
- wywierają stałą siłę na zęby, która przesuwa je w otaczającej kości do odpowiedniej pozycji – w ten sposób możemy leczyć praktycznie wszystkie wady zgryzu.
Jednak nie wszystkie aparaty stałe są takie same. Poszczególne rozwiązania pozwalają na precyzyjne dopasowanie aparatu do istniejącej wady zgryzu, a także indywidualnych preferencji pacjenta. Decydując się na aparat stały, możemy sięgnąć po:
Aparaty metalowe
To najpopularniejszy rodzaj aparatów stałych. Mogą być srebrne, złote lub powlekane specjalną emalią w kolorze zęba. Zaokrąglone kontury zamka ograniczają tutaj powstawanie podrażnień w obrębie jamy ustnej. Aparaty metalowe z powodzeniem leczą wszystkie wady zgryzu. Aparat jest łatwy do zdjęcia po zakończeniu leczenia.
Aparaty estetyczne
Takie rozwiązanie zapewnia wysoką jakość leczenia przy minimalnej widoczności aparatu. Możemy tutaj wybrać spośród przeźroczystych jak szkło aparatów szafirowych (kryształowych) lub tez ceramicznych bądź porcelanowych z zamkami o zabarwieniu mlecznym. Aparaty estetyczne są wytrzymałe, precyzyjne i minimalizują ryzyko powstawania podrażnień.
Aparaty lingwalne
To idealne rozwiązanie, jeśli chcemy, aby aparat pozostawał niewidoczny, a samo leczenie dyskretne. Aparaty lingwalne wyróżniają się znakomitą skutecznością;
Aparaty bezligaturowe
Taki aparat to krótszy czas leczenia i mniej wizyt kontrolnych w gabinecie ortodontycznym, a także wysoki komfort związany z łatwością prowadzenia higieny jamy ustnej podczas leczenia.
W zależności od wieku pacjenta, rodzaju wady zgryzu, stopnia jej nasilenia oraz zaangażowania pacjenta w proces leczenia można sięgnąć po szereg innych nowoczesnych rozwiązań, jak miniśruby, aparat HAAS, aparat PENDEX, czy System Minipłytek Bollarda. O możliwości w tym zakresie warto zapytać prowadzącego leczenie lekarza ortodontę.
Przeczytaj więcej o aparatach ortodontycznych: