W momencie rozpoczęcia leczenia ortodontycznego dotychczasowe nawyki w zakresie higieny jamy ustnej ulegają zmianie. Pacjent musi poświęcać więcej czasu na codzienną pielęgnację zębów, a dodatkowo zadbać o aparat, z którego korzysta. Jakie akcesoria w tym pomogą? Do czego może doprowadzić zlekceważenie lub zaniechanie pielęgnacji aparatu ortodontycznego?

Czym i jak często czyścić aparat ruchomy?

Pacjent korzystający z aparatu ruchomego jest w o tyle dobrej sytuacji, że utrzymanie go w czystości jest bardzo łatwe. Po każdym wyjęciu aparatu wystarczy go dokładnie umyć, używając szczoteczki i pasty do zębów. Najlepiej sprawdzi się szczoteczka z miękkim włosiem, bo taka nie porysuje powierzchni aparatu.

Codzienna pielęgnacja aparatu ruchomego sprowadza się także do korzystania z nici dentystycznych i wyciorków. Za ich pomocą możliwe jest dokładne oczyszczenie trudno dostępnych miejsc, w tym także przestrzeni między podstawą a drucikami. Ponieważ wilgotne środowisko sprzyja namnażaniu się bakterii, po umyciu aparatu zawsze należy go dokładnie osuszyć.

W aptekach i drogeriach można kupić tabletki przeznaczone do aparatów ruchomych. Takie preparaty również skutecznie oczyszczają powierzchnię aparatu z zanieczyszczeń, a dodatkowo go dezynfekują. Pacjenci, którzy dbają o aparat ortodontyczny, używając szczoteczki i pasty do zębów, mogą zrezygnować z tabletek lub stosować je sporadycznie, jako dodatkową konserwację.

Gdzie przechowywać aparat ruchomy?

Ruchomego aparatu ortodontycznego należy używać zgodnie z zaleceniami ortodonty. Pacjenci muszą go często nosić nawet przez 20 godzin na dobę. Mimo że przez większość czasu aparat jest użytkowany, to nie można zapomnieć o jego prawidłowym przechowywaniu w czasie przerw. Najlepiej zaopatrzyć się w perforowany pojemnik, bo taki gwarantuje przepływ powietrza.

Pojemnik służący do przechowywania aparatu ruchomego również powinien być regularnie czyszczony.

Czyszczenie stałego aparatu ortodontycznego – jakie akcesoria kupić?

Dbanie o stały aparat ortodontyczny jest bardziej skomplikowane niż pielęgnacja aparatu ruchomego, a to dlatego, że pacjent nie ma możliwości wyjęcia go z jamy ustnej. Z tego względu przydają się specjalne akcesoria, które ułatwiają dotarcie do zakamarków i usunięcie wszelkich zanieczyszczeń. W łazience osoby noszącej aparat ortodontyczny powinny znaleźć się:

  • tradycyjna i specjalistyczna szczoteczka do zębów

Klasyczna szczoteczka do zębów to zupełna podstawa, gdy mowa o pielęgnacji jamy ustnej. W przypadku osób korzystających ze stałego aparatu ortodontycznego sprawdza się ona lepiej niż elektryczna. Głównym powodem jest to, że pacjent ma większą kontrolę nad taką szczoteczką. W efekcie ryzyko przypadkowego uszkodzenia aparatu jest mniejsze.

Zarówno w aptekach, jak i drogeriach dostępny jest szeroki wybór szczoteczek specjalistycznych. Są to m.in. wyciorki (charakterystyczne są dla nich wąskie końcówki) i szczoteczki z rowkiem w kształcie litery V. Za ich pomocą można usunąć zanieczyszczenia zarówno w przestrzeniach międzyzębowych, jak i między powierzchnią zęba a drucikiem;

  • pasta i płyn do zębów

Stały aparat ortodontyczny w jamie ustnej jest ciałem obcym, które może wywoływać podrażnienie. Co więcej, podczas jego noszenia może pojawić się nadwrażliwość zębów. Z tego względu ważny jest rodzaj używanej pasty do zębów. Najlepiej sprawdzają się pasty o działaniu przeciwzapalnym. W żadnym przypadku nie należy stosować past wybielających.

Codzienna pielęgnacja zębów, na których został osadzony aparat ortodontyczny, polega również na korzystaniu z płynów do zębów. Produkty te mają działanie podobne do pasty – oczyszczają jamę ustną z zanieczyszczeń. Płyn może przy tym dotrzeć także do zakamarków, do których nie dociera szczoteczka i dlatego korzystanie z niego jest rekomendowane;

  • irygator dentystyczny i wosk lub silikon ortodontyczny

Wśród akcesoriów przeznaczonych dla osób korzystających ze stałego aparatu ortodontycznego trzeba wskazać również irygator dentystyczny. Pozwala on na usunięcie zanieczyszczeń zarówno z dziąseł, jak i przestrzeni międzyzębowych.

W początkowej fazie leczenie ortodontycznego warto zaopatrzyć się także w wosk lub silikon ortodontyczny. Produkty te należy nakładać na te elementy aparatu, które powodują szczególne podrażnienie.

Częstotliwość czyszczenia aparatu ortodontycznego stałego

Stały aparat ortodontyczny czyści się podczas usuwania zanieczyszczeń z zębów. Bardzo ważna jest przy tym częstotliwość pielęgnacji. Jeżeli to możliwe, najlepiej, aby pacjent oczyszczał uzębienie i aparat z zanieczyszczeń po każdym posiłku. Szczególnie dokładnie zabieg czyszczenia należy przeprowadzić przed nocnym odpoczynkiem.

Ponieważ czyszczenie aparatu ortodontycznego wymaga nabycia wprawy, w tym przypadku nie ma zastosowania zasada 2 minut. Na szczotkowanie zębów warto poświęcić co najmniej dwa razy tyle czasu, aby mieć pewność, że uzębienie i aparat zostały dobrze oczyszczone.

Dieta a stan aparatu ortodontycznego

Osoby korzystające z ruchomego aparatu ortodontycznego mogą go wyjmować na czas spożywania posiłków. Pacjenci, u których leczenie ortodontyczne przebiega przy użyciu aparatu stałego, muszą wykazać się ostrożnością.

Ponieważ do aparatu stałego trzeba się przyzwyczaić, wiele osób w pierwszych dniach wprowadza dietę miękką (np. pożywne koktajle i zupy), a następnie rozszerza jadłospis o kolejne potrawy. Bezwzględnie należy jednak wykluczyć produkty, które mogą uszkodzić aparat. Do takich zaliczają się gumy do żucia, żelki oraz bardzo twarde owoce lub warzywa. Na czas leczenia ortodontycznego pacjenci powinni też zrezygnować ze słodyczy, aby zminimalizować ryzyko rozwoju próchnicy.

Przeczytaj więcej o aparatach ortodontycznych: