Do gabinetów ortodontycznych zgłaszają się pacjenci z różnymi wadami zgryzu. Jak klasyfikuje się wady zgryzu i co leży u przyczyn ich powstania? Dowiedz się, dlaczego wad zgryzu nie należy lekceważyć.
Przyczyny wad zgryzu – czynniki genetyczne i środowiskowe
Jak powstają wady zgryzu? Powody są różne, przy czym najczęściej specjaliści wskazują na czynniki genetyczne i środowiskowe. Te drugie mogą mieć podłoże:
- Wewnętrzne. Wada zgryzu może rozwinąć się na etapie życia płodowego i być rezultatem np. przebytej przez matkę w trakcie ciąży choroby wirusowej czy jej nieprawidłowej diety (z niewystarczającą ilością witamin).
- Zewnętrzne. Wady zgryzu mogą być spowodowane wyrobieniem sobie przez dziecko szkodliwych nawyków (np. ssanie palca czy obgryzanie paznokci) czy dysfunkcjami (np. zła pozycja dziecka w czasie snu, oddychanie przez usta).
Bez względu na przyczynę, wada zgryzu nie jest jedynie problemem natury estetycznej – pojawić mogą się też dolegliwości zdrowotne. Przykładem mogą być wady zgryzu i wady postawy, które – jak pokazują badania – łączy ścisły związek.
Konsekwencje wad zgryzu mogą być też nietypowe i nie wskazywać jednoznacznie na problem z zębami. Do tych objawów zalicza się np. ból głowy, szumy uszne czy zawroty głowy. Co więcej, wady zgryzu mogą też zmieniać rysy twarzy pacjenta. Przykładem może być mocno wysunięta dolna szczęka – ta wada zgryzu wpływa negatywnie na odbiór całej twarzy.
Rodzaje wad zgryzu – klasyfikacja wad zgryzu
W literaturze medycznej można spotkać się z różnymi klasyfikacjami wad zgryzu – uwzględnia się np. płaszczyznę przestrzenną, w której wada się rozwija. Jakie rodzaje wad zgryzu można wyróżnić?
Wady poprzeczne
Zalicza się do nich m.in. zgryz krzyżowy – dolne zęby zachodzą na zęby górne (odwrotnie niż prawidłowo). Jeżeli zjawisko to ma miejsce tylko na niektórych odcinkach łuku (np. dotyczy jedynek), to mówi się o zgryzie krzyżowym częściowym. Do wad poprzecznych zalicza się też zgryz przewieszony. To taka wada zgryzu, w przypadku której zęby boczne górne i dolne są nieprawidłowo ułożone w stosunku do siebie.
Wady przednio-tylne
To m.in. tyłozgryz i przodozgryz. Wada zgryzu tyłozgryz to jedna z najczęściej występujących wad – szacuje się, że u 70 proc. pacjentów gabinetów ortodontycznych rozpoznaje się właśnie tyłozgryz. Charakteryzuje się on tym, że dolny łuk zębowy jest cofnięty względem łuku górnego. Jego odwrotnością jest wada zgryzu przodozgryz – tu dolny łuk zębowy jest wysunięty w stosunku do górnego.
Wady pionowe
Wśród nich wyróżnia się zgryz otwarty i zgryz głęboki. Jeżeli zęby górne nie stykają się z zębami dolnymi, to mówi się o zgryzie otwartym. O zgryzie głębokim ortodonci mówią wówczas, gdy górne zęby zakrywają zęby dolne, ale w dużo większym stopniu niż ma to miejsce w przypadku prawidłowego zgryzu. Rezultatem zgryzu głębokiego jest m.in. szybkie ścieranie się zębów.
Wada zgryzu może dotyczyć nieprawidłowego układu zębów – w ten sposób wyróżnia się stłoczenia i szparowatość. O stłoczeniach mówi się wówczas, gdy zęby nie mają wystarczająco dużo miejsca. W rezultacie mogą one wyrosnąć pod niewłaściwym kątem. Z kolei dla szparowatości charakterystyczne są przestrzenie między zębami.
Jak skutecznie leczyć wady zgryzu?
Sposób leczenia wady zgryzu uzależniony jest zarówno od rodzaju rozpoznanej wady, jak i wieku pacjenta. Wady zgryzu u dzieci można skorygować choćby poprzez oduczenie ich nieprawidłowych nawyków. Przykładowo u najmłodszych pacjentów, którzy oddychają przez usta, często stosuje się ćwiczenia ortodontyczne – mioterapię.
Inaczej wygląda leczenie dorosłych pacjentów, którzy coraz częściej odwiedzają gabinety ortodontyczne. Z reguły wady zgryzu u dorosłych wymagają wdrożenia leczenia opartego o aparat ortodontyczny. W skrajnych przypadkach może nie obejść się bez interwencji chirurga.
Interesuje Cię założenie stałego aparatu ortodontycznego w Krakowie? Zapraszamy do kontaktu!
Wady zgryzu – kiedy zgłosić się do ortodonty?
Na wadę zgryzu uwagę pacjentowi zwraca najczęściej stomatolog. Jednak również pacjenci mogą zauważyć u siebie niepokojące obawy. Do takich należy zaliczyć m.in.:
- Wady wymowy. W przypadku zgryzu otwartego często problemem jest wymowa spółgłosek: c, d, dz, ł, n, s, t, z.
- Zgrzytanie zębami. Najczęściej o zgrzytaniu zębami pacjent dowiaduje się od najbliższych, z którymi mieszka.
- Ścieranie lub kruszenie się zębów. Takie symptomy również powinny skłonić do konsultacji ze specjalistą.
Kto leczy wady zgryzu? To zadanie dla ortodonty. Współczesna ortodoncja dysponuje całą paletą narzędzi, w tym różnymi rodzajami aparatów ortodontycznych, za pomocą których można skorygować nawet głębokie wady zgryzu.