Awaria aparatu ortodontycznego może przytrafić się w każdym momencie. Jak postępować w razie odklejenia się zamka czy pierścienia? Co robić, gdy do awarii aparatu dojdzie podczas wakacyjnego wyjazdu? Sprawdź nasz poradnik.
Jakie awarie aparatu ortodontycznego mogą Ci się przydarzyć?
Chociaż pacjentom przytrafiają się różne awarie aparatu ortodontycznego, niektóre usterki występują zdecydowanie częściej niż inne. Zastanawiasz się, z jakimi problemami pacjenci najczęściej zgłaszają się do gabinetów ortodontycznych? Oto lista.
Trzy najczęstsze awarie aparatu ortodontycznego:
Odklejony zamek. Dlaczego zamki się odklejają? Powodem jest klej wykorzystywany przez ortodontów. Ma on określoną wytrzymałość i wystarczy np. rozgryźć zbyt twarde jabłko, aby nastąpiła awaria aparatu ortodontycznego.
Przesunięcie łuku. W trakcie leczenia może dojść do przesunięcia się łuku. Taki łuk należy jak najszybciej zabezpieczyć – w przeciwnym razie może dojść do podrażnienia wewnętrznej strony policzków.
Pęknięta ligatura. To awaria aparatu ortodontycznego, którą zgłaszają wyłącznie pacjenci korzystający z metalowego aparatu ortodontycznego (tylko w nich są używane ligatury).
Co wywołuje awarie aparatu ortodontycznego?
Awarie aparatu ortodontycznego mają różne przyczyny. Może się zdarzyć, że jeden z elementów aparatu nie zostanie prawidłowo przymocowany, bo ząb nie będzie idealnie osuszony. Sytuacji nie ułatwia niesprzyjające środowisko jamy ustnej – wystarczy odrobina śliny, aby klej nie związał odpowiednio zamka z powierzchnią zęba.
Niekiedy awaria aparatu ortodontycznego to wynik zapomnienia się pacjenta. W okresie adaptacji pacjenci przyzwyczajają się do aparatu i w konsekwencji zapominają o nim, sięgając po jedzenie. Tymczasem twarde produkty mogą uszkodzić zamek czy rozerwać wykonaną z cieniutkiego materiału ligaturę.
Wymieniając przyczyny awarii aparatów ortodontycznych, trzeba też wspomnieć o siłach oddziałujących na zęby. Pod ich wpływem zęby mogą uszkodzić aparat. Wówczas najczęściej dochodzi do przesunięcia łuku ortodontycznego. Taka awaria aparatu ortodontycznego oznacza, że leczenie przynosi rezultaty.
Jak zapobiegać uszkodzeniom aparatu?
Gdy awarie aparatu ortodontycznego zdarzają się sporadycznie, nie ma powodów do paniki. Częste awarie aparatu warto jednak przeanalizować. Chcesz uniknąć opisanych wyżej problemów? Możesz zminimalizować ryzyko uszkodzenia aparatu, przestrzegając kilku zasad.
Zapobieganie uszkodzeniom aparatu – zasady:
zapoznaj się z podstawowymi zasadami korzystania z aparatu ortodontycznego – dotyczy to m.in. czyszczenia zębów i aparatu,
unikaj twardych produktów spożywczych – należą do nich m.in. jabłka, gruszki czy różne rodzaje orzechów,
wyeliminuj nieprawidłowe nawyki, które mogą skutkować uszkodzeniem aparatu – przykładem jest gryzienie długopisu.
Ponieważ awarie aparatu ortodontycznego najczęściej dotykają pacjentów, u których założono aparat na górny i dolny łuk, wykonuje się u nich tzw. rozklinowanie zgryzu. Dzięki umieszczeniu dodatkowego materiału na zębach, szczęki się nie stykają. To minimalizuje ryzyko uszkodzenia aparatu ortodontycznego.
Aby zmniejszyć szanse uszkodzenia aparatu ortodontycznego, warto też przygotować się psychicznie na okres jego noszenia. Jeżeli wiesz, że czeka Cię leczenie ortodontyczne, postaraj się już dziś zwrócić uwagę na sposób czyszczenia zębów czy produkty trafiające na Twój talerz. Ćwiczenie uważności może być skutecznym sposobem na to, aby z ortodontą spotykać się wyłącznie podczas wizyt kontrolnych.
Awarie aparatu ortodontycznego – co robić?
Uszkodzenie aparatu ortodontycznego może wywoływać u pacjentów duży stres. Czy słusznie? W rezultacie awarii aparat ortodontyczny przestaje działać z pożądaną siłą na zęby – nie są one przesuwane w odpowiednim kierunku. Jednak krótkotrwałe uszkodzenie aparatu nie zniweczy uzyskanych już rezultatów.
Jak postępować, gdy doszło do awarii aparatu ortodontycznego? Konieczne jest umówienie się na dodatkową wizytę u ortodonty, zwłaszcza gdy do terminu kontroli został np. tydzień czy dwa. Ortodonta może też udzielić wskazówek, co zrobić, jeżeli wizyta w najbliższych dniach nie jest możliwa (np. gdy pacjent przebywa na wakacjach na drugim końcu Polski).
Mimo że awarie aparatu ortodontycznego to coś, czego nie sposób uniknąć podczas tak długiej terapii, to nie jest zalecane samodzielne naprawianie aparatu na zęby. Może to przynieść skutek odwrotny od oczekiwanego – uszkodzeniu może ulec całe urządzenie. W skrajnych przypadkach aparat będzie musiał zostać założony ponownie.