U młodzieży i osób dorosłych wady zgryzu koryguje się za pomocą stałego aparatu ortodontycznego. Przed jego założeniem konieczne jest przeprowadzenie kilku badań. Poznaj etapy leczenia ortodontycznego i dowiedz się, czy zakładanie aparatu wiąże się z dyskomfortem.

Jakie są etapy leczenia ortodontycznego?

Założenie aparatu ortodontycznego nie odbywa się ani na pierwszej, ani na drugiej wizycie. Aby leczenie było skuteczne, trzeba je podzielić na kilka następujących etapów.

1. Konsultacje ortodontyczne

Nie u wszystkich pacjentów można wdrożyć leczenie stałym aparatem ortodontycznym. W pierwszej kolejności specjalista musi rozpoznać wadę zgryzu (w tym celu wykonuje się również zdjęcia rentgenowskie), a następnie przeprowadzić wywiad z pacjentem. Następnie lekarz wykonuje wycisk szczęki, na podstawie którego technicy stomatologiczni zrobią gipsowe modele zębów. Gipsowe modele są niezbędne do przygotowania aparatu ortodontycznego.

2. Planowanie leczenia ortodontycznego

Jeżeli nie ma przeciwwskazań do założenia stałego aparatu ortodontycznego, lekarz może zaplanować leczenie ortodontyczne. Pacjent otrzymuje kosztorys oraz wszystkie niezbędne informacje dotyczące tego, jak w najbliższych miesiącach będzie przebiegać korygowanie wady zgryzu. Na tym etapie pacjent wraz z lekarzem wybiera najlepszy dla siebie aparat ortodontyczny.

Czasem przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego niezbędne jest przeprowadzenie leczenia stomatologicznego – usunięcie ubytków i kamienia nazębnego.

3. Założenie aparatu stałego

Po ustaleniu planu leczenia, pozostaje założenie aparatu ortodontycznego. Pacjent otrzymuje też wszelkie informacje na temat tego, jak pielęgnować zęby i aparat ortodontyczny. Bardzo ważne jest dostosowanie się do wskazówek specjalisty, bo od tego zależy czas leczenia. Współczesna ortodoncja oferuje pacjentom zarówno klasyczne, jak i niewidoczne aparaty ortodontyczne. Lekarz przedstawia pacjentowi możliwe rozwiązania i pomaga mu wybrać optymalny wariant.

4. Wizyty kontrolne

Istotnym etapem leczenia ortodontycznego są wizyty kontrolne. Odbywają się one co kilka tygodni, np. co 4 tygodnie. Częstotliwość wizyt zależy zarówno od wybranego aparatu ortodontycznego, jak i stopnia zaawansowania leczenia. W ich trakcie ortodonta sprawdza postępy, wymienia łuki, a jeżeli to konieczne, koryguje również ustawienie aparatu. Wizyta kontrolna trwa od 30 do 60 minut.

5. Usunięcie aparatu ortodontycznego

Po uzyskaniu założonych efektów można usunąć aparat ortodontyczny. Taki zabieg trwa zaledwie kilka minut i jest bezbolesny. Ponieważ korzystanie z aparatu ortodontycznego utrudnia codzienną pielęgnację zębów, to dobry moment, aby wykonać przegląd stomatologiczny i usunąć ubytki, jeżeli takie się pojawiły.

6. Utrwalanie efektów

Po zdjęciu aparatu ortodontycznego zęby z czasem mogą powrócić do swoich pierwotnych pozycji. Z tego względu tak ważny jest etap utrwalania efektów. Powinien on trwać co najmniej tyle czasu, ile trwało leczenie ortodontyczne, choć u niektórych pacjentów etap ten jest dożywotni. Retencja polega na wykorzystaniu specjalnej płytki retencyjnej. Wyglądem przypomina ona aparat ruchomy, a pacjent powinien korzystać z niej według zaleceń lekarza. W początkowej fazie aparat retencyjny nosi się przez cały dzień, a później jedynie w nocy.

Jak przebiega zakładanie aparatu ortodontycznego?

U niektórych pacjentów przed założeniem aparatu ortodontycznego konieczne jest wykonanie tzw. separacji. Efektem tego zabiegu jest uzyskanie przestrzeni na zakładane później pierścienie.

Zabieg zakładania aparatu ortodontycznego rozpoczyna się od dokładnego oczyszczenia zębów z osadu i przygotowaniu ich do dalszej pracy. Po wykonaniu tych czynności, ortodonta przykleja do zębów wybrane przez pacjenta zamki. Aby trzymały się one na uzębieniu, są naświetlane lampą polimeryzacyjną. Również początkowe zabiegi oczyszczania zębów mają zapewnić zamkom lepszą przyczepność.

U niektórych pacjentów lekarz musi zamontować zarówno zamki, jak i dodatkowe elementy – pierścienie. Służą one do podtrzymywania uzupełniających elementów aparatu. Po wykonaniu tych czynności pozostaje jeszcze zamocowanie łuku. W tym celu używa się ligatur, których zadaniem jest utrzymanie łuku we właściwej pozycji.

Jak długo trwa zakładanie aparatu ortodontycznego stałego?

Zabieg założenia aparatu ortodontycznego jest czasochłonny – pacjent musi przygotować się na dłuższą wizytę. Najczęściej ortodonta na założenie aparatu potrzebuje od 45 minut do 2 godzin. Jeżeli wada jest bardzo skomplikowana, zabieg zakładania aparatu ortodontycznego może się wydłużyć. Czas potrzebny na założenie aparatu zależy również od tego, czy ortodonta zakłada tylko jeden, czy też dwa aparaty ortodontyczne, czyli górny i dolny.

Czy zakładanie stałego aparatu ortodontycznego boli?

Wielu pacjentów, których czeka leczenie ortodontyczne, zastanawia się, czy założenie aparatu ortodontycznego jest bolesne. Nie – w czasie tego zabiegu pacjent nie odczuwa bólu. Dyskomfort może pojawić się w pierwszych dniach korzystania z aparatu. Bardzo często pacjenci skarżą się na nadwrażliwość zębów, ale ta ustaje po 5-10 dniach od założenia aparatu.

Czy korzystanie ze stałego aparatu ortodontycznego boli?

Korzystanie z aparatu ortodontycznego nie jest bolesne. Pacjent może jednak odczuwać ucisk, który jest zjawiskiem naturalnym i wiąże się z działaniem aparatu. Niektórzy pacjenci skarżą się na podrażnienie tkanek miękkich jamy ustnej, np. wewnętrznej strony policzków. Na wypadek takiej sytuacji ortodonci zalecają zaopatrzyć się w wosk lub silikon ortodontyczny, który należy nanieść na elementy aparatu będące źródłem podrażnień.